ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Ο Δήμαρχος Μαραθώνος και Ενεργοί Πολίτες ενώνουν τη φωνή τους για πρώτη φορά ενάντια στο ΧΥΤΥ Γραμματικού
Συνέντευξη Τύπου πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 2 Δεκεμβρίου
2019 στην Αθήνα (Στοά του Βιβλίου) αναφορικά με το ζήτημα του ΧΥΤΥ Γραμματικού
και στα πλαίσια ενημέρωσης της κοινής γνώμης που έχει ξεκινήσει η αρμόδια
Επιτροπή του Δήμου Μαραθώνος και προσωπικά ο Δήμαρχος κ. Στέργιος Τσίρκας.
Στο πάνελ των ομιλητών, εκτός του κ. Στέργιου Τσίρκα,
ήταν ο καθηγητής Χειρουργικής του ΕΚΠΑ κ. Δημήτρης Λινός και ο μηχανολόγος -
μηχανικός κ. Δημήτρης Δαμάσκος, ενώ τη συζήτηση συντόνιζε ο κ. Νίκος
Καραχάλιος.
Ο Δήμαρχος Μαραθώνος κ. Στέργιος Τσίρκας στην εισήγησή του, μίλησε για «οικολογικό, περιβαλλοντικό
και πολιτιστικό έγκλημα» αναφέροντας -μεταξύ άλλων- τα εξής: «Δεν ζητάμε να πάνε τα δικά μας σκουπίδια στην αυλή του γείτονα. Δεν αφορά
μόνο τους κατοίκους του Δήμου μας το σχεδιαζόμενο έγκλημα. Αφορά όλους τους
κατοίκους του Λεκανοπέδιου και τα εκατομμύρια των επισκεπτών του. Δεν θα
μπαίναμε σ’ αυτή τη μάχη αν οι απόψεις μας δεν ήταν πλήρως επιστημονικά και από
τα ίδια τα όργανα της πολιτείας και της Ε.Ε. τεκμηριωμένες. Δεν πρόκειται για
βεντέτα μεταξύ του Δήμου μας και της Πολιτείας. Πρόκειται για την αναγκαιότητα
σύγχρονων πολιτικών περιβάλλοντος απέναντι στον ανορθολογισμό, τη σύγχρονη
Ευρωπαϊκού τύπου διαχείριση απέναντι στην προχειρότητα» καταλήγοντας ως εξής:
«Οι ζωές των κατοίκων του Δήμου Μαραθώνος και οι ζωές των κατοίκων του
λεκανοπεδίου αξίζουν πολύ περισσότερο, για την ακρίβεια είναι ανεκτίμητης
αξίας» απαντώντας στο πιεστικό επιχείρημα της Περιφέρειας Αττικής ότι «θα
κληθούμε να πληρώσουμε πρόστιμα που τα ανεβάζουν πότε στα 7 και πότε στα 11 εκ.
ευρώ».
Ο καθηγητής Χειρουργικής του ΕΚΠΑ κ. Δημήτρης Γλινός επισήμανε πως «… δεν τίθεται πια θέμα αρνητικών επιπτώσεων στη δημόσια
υγεία και το περιβάλλον. Είναι η αλήθεια και αποδεικνύεται από δεκάδες έρευνες
στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Όχι μόνο ο υδροφόρος ορίζοντας αλλά και ο αέρας
που θα αναπνέουμε θα είναι μολυσμένος».
Ο μηχανολόγος - μηχανικός κ. Δημήτρης Δαμασκός κατέρριψε την οποία νομιμότητα του έργου και απέδειξε με σειρά εγγράφων
πως η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει απεντάξει τον ΧΥΤΥ λόγω της δεδομένης ύπαρξης
ρεύματος εκεί και έχει ήδη παραπέμψει την υπόθεση στην OLAF (Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαφθοράς).
Τέλος ο
συντονιστής κ. Νίκος Καραχάλιος ανέδειξε μία ακόμη διάσταση του θέματος
αυτή του πολιτισμού και του αθλητισμού και ενημέρωσε πως η επιτροπή αγώνα έχει
ξεκινήσει μία νέα καμπάνια ενημέρωσης που μετά τον ΣΕΓΑΣ και άλλες ευρωπαϊκές
αθλητικές ομοσπονδίες θα στείλει τον σχετικό φάκελο και στην UNESCO.
«Ο Μαραθώνας, ένα μνημείο παγκόσμιας ιστορικής
κληρονομιάς αλλά και κοιτίδα μιας εμβληματικής αθλητικής δραστηριότητας, που
όσο περνάνε τα χρόνια αποκτά δυναμικά μεγαλύτερη συμμετοχή και διεθνή εμβέλεια
απειλείται με μόλυνση.
Τα τοξικά αέρια που θα εκλύονται καθημερινά από τα
εκατομμύρια τόνων σκουπιδιών που θα εναποτίθενται και τα υγρά απόβλητα που θα
εκβάλλονται στο Νότιο Ευβοϊκό από το ρέμα που βρίσκεται στο μέσον του ΧΥΤΥ θα
καταστρέψει αρχαιολογικούς χώρους της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Τα
υγρά απόβλητα του ρέματος που διασχίζει το χώρο της χωματερής θα πέφτουν στα
ίδια νερά που ο Κυναίγειρος έχασε τη ζωή του και οι εισβολείς του Ξέρξη
φυλάκισαν τους αιχμαλώτους στο νησάκι που είναι απέναντι από την Ερέτρια. Η
Αφετηρία του Μαραθωνίου δρόμου, ο Αρχαιολογικός χώρος του Μαραθώνα, ο Ραμνούς,
η Κυνοσούρα κινδυνεύουν να μετατραπούν σε νεκρά τοπία. Ταυτόχρονα ανάσες
Μαραθωνοδρόμων από όλο τον κόσμο γεμάτες διοξίνη και ένα κοκτέιλ τοξικών
εκπομπών αερίων θα δηλητηριάζουν την πιο ιστορική διαδρομή του παγκόσμιου
αθλητισμού».
Παρέμβαση στη συζήτηση έκανε και ο επικεφαλής ελάσσονος
αντιπολίτευσης του Δήμου Μαραθώνος κ. Νίκος
Στεφανίδης, μιλώντας για την ανάγκη «συσπείρωσης δυνάμεων, εύρεσης συμμάχων
και σε άλλες περιοχές, καθώς επίσης, διατήρησης με κάθε τρόπο, του θέματος στην
επικαιρότητα».
Ακολούθησαν ερωτήσεις, με τον Δήμαρχο Μαραθώνος κ. Στέργιο Τσίρκα να επισημαίνει το
γεγονός ότι ο Μαραθώνας είναι από τους πλέον δοκιμαζόμενος δήμους της χώρας,
μετά τις περσινές φονικές πυρκαγιές, έχοντας μπροστά έναν γολγοθά στέγασης
πυρόπληκτων, αλλά και αποκατάστασης μίας τεράστιας έκτασης, η οποία ήταν
παράδεισος και τώρα θυμίζει κρανίου τόπο και ως εκ τούτου δεν είναι δυνατό να
επιβαρυνθεί μ’ ένα επιπρόσθετο καταστροφικό έργο. «Είμαστε προετοιμασμένοι για
όλα, από την πρώτη στιγμή που αναλάβαμε, γνωρίζοντας τις προθέσεις όσων
εμπλέκονται στην κατασκευή του, όπως λειτουργήσει μέχρι τέλος του χρόνου. Έχουμε
καταθέσει μήνυση κατά παντός υπευθύνου για τις καταστροφικές συνέπειες που θα
έχει η λειτουργία του ΧΥΤΥ Γραμματικού, γιατί δυστυχώς, οι μέχρι τώρα νομικές
ενέργειες -σύμφωνα με πληροφορίες μας- οδεύουν προς το αρχείο. Επίσης, έχουμε
προχωρήσει σε προσφυγή κατά της «πραξικοπηματικής» -όπως τη χαρακτηρίζουν ακόμα
και περιφερειακοί σύμβουλοι- απόφασης του Περιφερειακού Συμβουλίου, για
δοκιμαστική λειτουργία και συνεχίζουμε τις ενέργειες με τελικό στόχο την
ακύρωση του έργου. Με την ευκαιρία, απευθύνουμε έκκληση σε όλους τους
συμπολίτες μας, να στηρίξουν αυτόν τον αγώνα, γιατί μόνο τότε, μόνο με «οργή
λαού» έχουμε ελπίδες να πετύχουμε…» σημείωσε ο κ. Στέργιος Τσίρκας, κλείνοντας τη συνέντευξη Τύπου.
Το παρόν έδωσαν -μεταξύ άλλων, οι αντιδήμαρχοι Μαραθώνος
κ.κ. Χρήστος Στάμος κι Ευάγγελος Κυπαρίσσης, η δημοτική
σύμβουλος κα Ελένη Ανδρώνη, ο
συνεργάτης του Δήμαρχου Μαραθώνος αρμόδιος για θέματα Γραμματικού κ. Αναστάσιος Χρυσίνας, οι πρόεδροι των
τοπικών κοινοτήτων Γραμματικού και Βαρνάβα, κα Αγγελική Αβραμίδη και κ. Σπύρος
Ηλίας αντίστοιχα, η πρώην δημοτική σύμβουλος κα Σταυρούλα Δρακοπούλου κ.α.
Ακολουθούν οι εισηγήσεις των ομιλητών:
ΕΙΣΗΓΗΣΗ του Δήμαρχου Μαραθώνος κ. Στέργιου Τσίρκα
Αγαπητές/οι κυρίες/κύριοι,
Η σημερινή συνέντευξη τύπου είναι ενταγμένη σε μία προσπάθεια
ενημέρωσης σχετικά με τη λειτουργία ΧΥΤΑ-ΧΥΤΥ στο Γραμματικό, για ένα εξ’ αρχής
λάθος σχεδιασμό στα όρια του οικολογικού, περιβαλλοντικού και πολιτιστικού
εγκλήματος όπως επανειλημμένα έχουμε επισημάνει.
Θέλουμε εξ’ αρχής να γίνουν πλήρως κατανοητά τα εξής:
- Δεν ζητάμε να πάνε τα δικά μας σκουπίδια στην αυλή του
γείτονα.
- Δεν αφορά μόνο τους κατοίκους του Δήμου μας το
σχεδιαζόμενο έγκλημα. Αφορά όλους τους κατοίκους του Λεκανοπέδιου και τα
εκατομμύρια των επισκεπτών του.
- Δεν θα μπαίναμε σ’ αυτή τη μάχη αν οι απόψεις μας δεν
ήταν πλήρως επιστημονικά και από τα ίδια τα όργανα της πολιτείας και της Ε.Ε.
τεκμηριωμένες.
- Δεν πρόκειται για βεντέτα μεταξύ του Δήμου μας και της
Πολιτείας. Πρόκειται για την αναγκαιότητα σύγχρονων πολιτικών περιβάλλοντος
απέναντι στον ανορθολογισμό, την σύγχρονη Ευρωπαϊκού τύπου διαχείριση απέναντι
στην προχειρότητα του βλέποντας και κάνοντας, τη διαφύλαξη της υγείας και του
μέλλοντος απέναντι στην ευκαιριακή λογική του μικρότερου πολιτικού και
οικονομικού κόστους που τελικά είναι το μεγαλύτερο.
Θέσαμε υπ’ όψιν του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής και
θέτουμε υπ’ όψιν σας τα παρακάτω σημεία.
1. Ο ισχυρισμός περί απένταξης του έργου από την Ε.Ε. εάν
δεν λειτουργήσει είναι προφανώς ανακριβής. Το έργο έχει απενταχθεί από το
Ταμείο Συνοχής από το 2015 λόγω των προβλημάτων που θα δημιουργήσει στο
περιβάλλον. Αποφασίστηκε μάλιστα από τότε 100% δημοσιονομική διόρθωση και
συνεπώς η επιστροφή 11.000.000 Ευρώ.
2. Το έργο είναι παράνομο, αφού παραβιάζει τη νομοθεσία
περί ρεμάτων (Ν.42581/2014). Ρέματα των οποίων η ύπαρξη έχει διαπιστωθεί από
τους αρμόδιους επιθεωρητές περιβάλλοντος και τον ΥΠΕΚΑ εκβάλλουν στον Ευβοϊκό
με προφανείς κινδύνους για τους κατοίκους, όχι μόνο του Δήμου μας, αλλά και
ολόκληρου του λεκανοπεδίου. Ο νόμος περί ρεμάτων (Ν 4258/2014) αναφέρει ότι όταν η λεκάνη απορροής ενός
ρέματος είναι πάνω από 1000 στρέμματα (το ΙΓΜΕ αναφέρει στην υδρολογική έκθεσή
του πως το ρέμα του ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ έχει λεκάνη απορροής 1400) τότε μιλάμε για
σημαντικό ρέμα και όχι ασήμαντο όπως παρουσιάστηκε στο ΣτΕ.
Οι μελέτες του ΙΓΜΕ μετρούν την λεκάνη απορροής σε 1400
στρέμματα και η μελέτη του Α.Π.Θ που την μετρά σε 1800. Υπάρχουν φωτογραφίες
που δείχνουν μετά από βροχοπτώσεις μία τεράστια καφέ κηλίδα στις όχθες του
Ευβοϊκού στο σημείο εκβολής του ρέματος που κατά τα άλλα δεν υπάρχει.
3. Η περιοχή γειτνίασης είναι χαρακτηρισμένη ως περιοχή
NATURA από την Ε.Ε.
4. Η εγκατάσταση βρίσκεται δίπλα σε αρχαιολογικό χώρο
υψίστης σημασίας για την πολιτιστική μας κληρονομιά (Αρχαίος Δήμος Ραμνούντας)
με τα παγκοσμίως γνωστά ιερά της Νέμεσις και της Θέμιδας.
5. Νεώτερες έρευνες διαπιστώνουν την ύπαρξη ρηγμάτων με
ό,τι αυτό συνεπάγεται.
6. Για τους παραπάνω λόγους η Ε.Ε. έχει κρίνει δύο φορές
μέχρι σήμερα τη χωροθέτηση ως ακατάλληλη και μη σύμφωνη με την ευρωπαϊκή
νομοθεσία. Σας παραπέμπω στην 3/2018 της Επιτροπής Αναφορών ως την πιο
πρόσφατη.
Ποιος είναι ο αντίλογος της Περιφέρειας Αττικής απέναντι
σ’ όλα αυτά;
- Ότι η απένταξη του έργου έγινε επειδή δεν είχε
ολοκληρωθεί.
Μα η απόφαση της Επιτροπής Αναφορών μιλά ξεκάθαρα για
λόγους προστασίας του περιβάλλοντος.
- Ότι θα κληθούμε να πληρώσουμε πρόστιμα που τα ανεβάζουν
πότε στα 7 και πότε στα 11 εκατομμύρια Ευρώ.
Λέμε λοιπόν ότι οι ζωές των κατοίκων του Δήμου Μαραθώνος
και οι ζωές των κατοίκων του λεκανοπεδίου αξίζουν πολύ περισσότερο, για την
ακρίβεια είναι ανεκτίμητης αξίας.
ΕΙΣΗΓΗΣΗ του καθηγητή Χειρουργικής του ΕΚΠΑ κ. Δημήτρη Λιανού
Οι Χώροι Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) έχουν
αντικατασταθεί από τους Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) όπου τα
σκουπίδια έρχονται μετά από προηγούμενο διαχωρισμό και πρώτη διαλογή για είδη
που μπορεί να ανακυκλώνονται.
Τα σκουπίδια είτε χύμα είτε μετά από προηγούμενο
διαχωρισμό και συμπίεση σε πακέτα θα ρίχνονται στον ήδη κατασκευασμένο χώρο του
Γραμματικού πάνω σε ένα liner, μία πλαστική μεμβράνη για να μην επιτρέπουν τα
υγρά από τα σκουπίδια, να εισέρχονται στο υποκείμενο έδαφος και στον υδροφόρο
ορίζοντα του υπεδάφους. Πάνω από τα σκουπίδια θα τοποθετείται χώμα ώστε το
θέαμα να μην είναι αποκρουστικό από την σήψη των σκουπιδιών και οι οσμές να
περιορίζονται τοπικά.
Αυτό είναι το καλό, θεωρητικό σενάριο που όμως πουθενά
στον κόσμο ακόμα και σε χώρες με αυστηρές προδιαγραφές όπως οι ΗΠΑ δεν τηρείται
όπως διαβάζουμε σε πάρα πολλές δημοσιευμένες εργασίες σε επιστημονικά
περιοδικά. Ο λόγος είναι απλός.
Ακόμη και το
καλύτερο πλαστικό liner σε πολύ λίγο χρόνο παρουσιάζει ανοίγματα που επιτρέπουν
τα υγρά από τα σκουπίδια να διαφεύγουν στο υπέδαφος. Αν πάτε σήμερα στα ΧΥΤΥ
στο Γραμματικό θα δείτε εύκολα ότι η ήδη τοποθετημένη αυτή πλαστική μεμβράνη
έχει σκιστεί σε πολλά μέρη χωρίς καν να έχει χρησιμοποιηθεί. Πράγματι μελέτες
έχουν δείξει ότι όλες αυτές οι συνθετικές μεμβράνες σε άλλοτε άλλο χρονικό
διάστημα δημιουργούν οπές μέχρι και ένα μέτρο διάμετρο. Συγκεκριμένα, το 82%
από τα πιο οργανωμένα ΧΥΤΥ της Αμερικής παρουσιάζουν διαρροή παρόλο το καλό
πλαστικό στρώμα. Μάλιστα η Αμερικανική EPA (Enviromental Protection Agency), ο
πιο αυστηρός προστατευτικός για το περιβάλλον Οργανισμός έχει επανειλημμένα
αποφανθεί ότι ακόμα και αν τοποθετηθεί διπλό προστατευτικό πλαστικό στρώμα στα
ΧΥΤΥ στον χώρο συλλογής των προδιαλεγμένων και πακετοποιημένων απορριμμάτων η
πιθανότητα διαφυγής τοξικών ουσιών στο υπέδαφος είναι πολύ μεγάλη.
Όλοι μας επίσης ξέρουμε από τα σπίτια μας ότι το νερό, το
κάθε υγρό εύκολα βρίσκει δρόμους σε τριχοειδή ή μεγαλύτερα ανοίγματα και
ανακαλύπτουμε την παρουσία του π.χ. σαν υγρασία στους τοίχους πολύ πιο μακριά
από το σημείο διαφυγής.
Τί θα εμποδίσει το υγρό κατακάθι από την βίο αποσύνθεση
των σκουπιδιών στο ΧΥΤΥ του Γραμματικού να φθάσει στον Ευβοϊκό ή ακόμα στη
λίμνη του Μαραθώνα ή σε πηγές καθαρού νερού και να το μολύνει;
Συγκεκριμένα έχει ανευρεθεί ότι το TCE είναι ένα
καρκινογόνο που ανευρίσκεται στο «ζουμί» αυτό από την βίο αποσύνθεση των
σκουπιδιών. Αν ρίξουμε 4 σταγόνες TCE σε 20000 γαλόνια καθαρού νερού, αρκούν
για να το κάνουν μη πόσιμο. Όλες οι μελέτες έχουν δείξει ότι το υγρό αυτό από
το «κατακάθι» των σκουπιδιών είναι πολύ τοξικό και περιέχει πολύ επικίνδυνες
ουσίες και βαρέα μέταλλα. Συγκεκριμένα περιέχει τολουενη, φαινόλες, βενζένιο,
αμμωνία, διοξίνες, πολυχλωρινοποιημενα διφαινυλια (PCBs), χλωριωμένα
pesticides, Endocrine disrupting chemicals, και πολλά καρκινογόνα βαρέα
μέταλλα. Κανένας προστατευτικός φραγμός από τσιμέντο, χώμα ή το ειδικό πλαστικό
liner δεν μπορεί να εμποδίσει την διαφυγή του στον περιβάλλοντα χώρο.
Εκτός βέβαια από τα υπόγεια νερά και τις πηγές, είναι
λογικό να μολύνεται και το έδαφος. Πολλές μελέτες έχουν δείξει επικίνδυνες
συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων, διοξινών και άλλων επικίνδυνων τοξικών ουσιών σε
περιοχές κοντά σε ΧΥΤΑ. Στην Ελληνική βιβλιογραφία είναι λίγες οι σοβαρές
επιστημονικές δημοσιεύσεις σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά από μελέτη τέτοιων
τοξικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων στην υγεία των κατοίκων. Θα αναφερθώ σύντομα
σε δύο. Η πρώτη έγινε στο Λαύριο όπου απεδείχθη ότι οι αυξημένες τιμές μολύβδου
στην περιοχή, επέδρασαν αρνητικά στο νευρικό σύστημα των κατοίκων και μάλιστα
των παιδιών. Κάθε χρόνο που έμενε ένα παιδί στη περιοχή του Λαυρίου έχανε και
ένα βαθμό διανοητικής ικανότητος. Ο μαθητής που τελείωσε στα 18 το σχολείο στο
Λαύριο έφυγε με 18 βαθμούς λιγότερης διανοητικής ικανότητος από τους συμμαθητές
του που δεν ζούσαν σε περιβαλλοντικά λιγότερο επιβαρυμένες περιοχές!
Η άλλη επιστημονικά σημαντική μελέτη που πραγματοποίησε
μάλιστα η σύζυγος μου, η Καθηγήτρια της Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της
Αθήνας κυρία Αθηνά Λινού έγινε στη βιομηχανική ζώνη του Ασωπού στα Οινοφύτα. Η
συχνότητα της ανάπτυξης καρκίνου του ήπατος, των νεφρών και άλλων μορφών κακοηθειών
στους κατοίκους της περιοχής ήταν στατιστικά σημαντικά πολύ μεγαλύτερη από την
αναμενόμενη και σαφώς οφείλεται στο εξασθενές χρώμιο στο νερό που έπιναν οι
κάτοικοι της περιοχής για χρόνια. Το ενδιαφέρον είναι ότι βάσει των μελετών της
κυρίας Λινού (The Linos studies), η Πολιτεία της Καλιφόρνιας στην Αμερική
απαγόρευσε την παρουσία συγκεντρώσεων εξασθενούς χρωμίου στο πόσιμο νερό. Στην
Ελλάδα όχι μόνο δεν έχει αλλάξει ο νόμος, αλλά με διάφορους τρόπους γίνεται
προσπάθεια να υποβαθμισθούν τα ευρήματα αυτά ώστε να συνεχίζονται οι διάφορες
δραστηριότητες της βιομηχανίας ανεξέλεγκτες. Οι μελέτες αυτές στο Λαύριο και
τον Ασωπό έδειξαν πολλά χρόνια αργότερα τις καταστροφικές επιδράσεις στην Υγεία
που τότε δεν ήταν γνωστές.
Για να επανέλθουμε όμως στις γνωστές βλάβες της υγείας
των ατόμων που ζουν σε περιοχές κοντά σε ΧΥΤΥ. Μια πολύ πρόσφατη μελέτη από την
Ιταλία έδειξε ότι οι επιπτώσεις στο αναπνευστικό σύστημα και στην καρδιά ατόμων
που κατοικούσαν σε απόσταση 5 χιλιομέτρων από την περιφέρεια των ΧΥΤΥ ήταν πολύ
χειρότερες από τον γενικό πληθυσμό. Μάλιστα και ο καρκίνος του πνεύμονα ήταν
στατιστικά σημαντικά αυξημένος. Έχει εκτεταμένα μελετηθεί η μόλυνση της
ατμόσφαιρας γύρω από τις περιοχές αυτές των ΧΥΤΥ ακόμα και σε χώρες όπως οι ΗΠΑ
με πολύ αυστηρούς περιβαλλοντικούς κανόνες. Εκτός από το τοξικό υγρό υπόλειμμα
τουλάχιστον 10 τοξικά αέρια εκλύονται στην ατμόσφαιρα από την βίο αποσύνθεση
του περιεχομένου των ΧΥΤΥ. Το πιο τοξικό είναι το Μεθάνιο το οποίο προοδευτικά
καθώς συσσωρεύεται ανεβάζει την πίεση του και εκλύεται στο έδαφος και την
ατμόσφαιρα.
Σε μια μελέτη, σε 288 ΧΥΤΥ ανευρέθηκαν τοξικά αέρια, και
μεθάνιο στο 83 % από αυτά. Τα παιδιά που ζούσαν κοντά στο Love Canal, σε ΧΥΤΥ
της περιοχής του Niagara Falls, NY, είχαν εντυπωσιακά μικρότερο ύψος από το αναμενόμενο
για την ηλικία τους.
Άλλες μελέτες έχουν επιβεβαιώσει την ανάπτυξη σοβαρών
παθήσεων στους πνεύμονες και την καρδιά σε άτομα που ζουν κοντά σε ΧΥΤΥ.
Μια πολύ σημαντική μελέτη στην Αμερική έδειξε ένα άλλο
σημαντικό εύρημα που πρέπει να το λάβουν υπόψη όχι μόνο οι κάτοικοι του
Βαρνάβα, Γραμματικού που ευρίσκονται τόσο κοντά στα ΧΥΤΥ Γραμματικού άλλα και
όλων των πόλεων, και χωριών από όπου θα περνάνε τα απορριμματοφόρα για να
μεταφέρουν τα σκουπίδια στον ήδη κατασκευασμένο χώρο. Στη μελέτη αυτή που
σύγκρινε τα αρνητικά για την υγεία αποτελέσματα από την διαχείριση των
σκουπιδιών είτε σε κλειστούς χώρους με καύση / ενέργεια είτε σε ανοιχτούς σε
ΧΥΤΥ της Νέας Υόρκης, η μετακομιδή των σκουπιδιών στα ΧΥΤΥ ήταν σημαντικός
παράγων στα ευρήματα σε βάρος αυτού του τρόπου διαχείρισης των απορριμμάτων. Οι
νέοι δρόμοι που οδηγούν στο χώρο ΧΥΤΥ Γραμματικού περνούν από πολλά σπίτια
περιοχών που σιωπηρά έχουν αποδεχθεί την μεγαλύτερη επιβάρυνση των κατοίκων
Βαρνάβα, Γραμματικού. Αυτό που δεν καταλαβαίνουν είναι ότι αν τελικά προχωρήσει
αυτό το περιβαλλοντικό έγκλημα στο Γραμματικό θα επιβαρυνθεί η υγεία και
μάλιστα των παιδιών, όλων των κατοίκων των περιοχών που θα περνάει ο αυξημένος
στόλος των απορριμματοφόρων.
Σε πάνω από 10 διεθνείς μελέτες έχουν αναφερθεί συμπτώματα
τα οποία περιλαμβάνουν κόπωση, αϋπνίες, πονοκεφάλους σε κατοίκους περιοχών
κοντά σε ΧΥΤΥ που παρόλο ότι είναι δύσκολο να αποδοθούν σε άμεση τοξική δράση
των ουσιών που εκλύονται στην ατμόσφαιρα, σαφώς επιδεινώνονται από τον φόβο
αλλά και την ποιότητα ζωής των κατοίκων κοντά σε αυτές τις περιοχές. Η δυσοσμία
που πάντοτε αναδύεται, ακόμα και στα πιο οργανωμένα ΧΥΤΥ και φθάνει με τον αέρα
σε περιοχές μακρύτερα από τα 5 χιλιόμετρα δεν δημιουργεί μόνο προβλήματα
ποιότητας ζωής αλλά και σοβαρά προβλήματα υγείας.
Σε μια μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας,
μετρήθηκε η παρουσία του τοξικού αερίου hydrogen sulphide που περιέχεται στην
άσχημη οσμή που έρχεται από τα ΧΥΤΥ. Οι πειραματικές αυτές μετρήσεις έγιναν
στους συμμετέχοντες κατοίκους που καθόντουσαν έξω από το σπίτι τους δυο φορές
την ημέρα για 5 λεπτά και ανέφεραν την άσχημη οσμή.
Σε μια πρόσφατη μελέτη στην Ιταλία 242.409 κάτοικοι στην
περιοχή Lazio παρακολουθήθηκαν από το 1996 μέχρι το 2008. Τα αποτελέσματα
έδειξαν μια ισχυρή σχέση μεταξύ του τοξικού αερίου Hydrogen Sulphide και
θανάτων από καρκίνο του πνεύμονος, όπως και θανάτων και νοσηρότητας από
ασθένειες του αναπνευστικού συστήματος. Μάλιστα τα αποτελέσματα ήταν ακόμη πιο
επιβαρυντικά για τα παιδιά που ζούσαν στις περιοχές αυτές. Η ετήσια έκθεση σε
Hydrogen Sulphide ήταν 45.ng/m3 στα άτομα που ζούσαν σε περιοχές 5 χιλιόμετρα
ακτινωτά από τα όρια των ΧΥΤΥ, σε σύγκριση με το επίπεδο των 6.3ng/m3 που κατά
μέσον όρο συναντάται σε περιοχές μακριά από ΧΥΤΥ. Η μελέτη αυτή που
δημοσιεύθηκε στο έγκριτο περιοδικό International Journal of Epidemiology το
Μάιο 2016 αποδεικνύει ακόμη μια φορά ότι η υγεία των κατοίκων και μάλιστα των
παιδιών που ζουν κοντά σε ένα ΧΥΤΥ ευρίσκεται σε πραγματικό κίνδυνο.
Δεν είναι της παρούσης να προτείνω τι πρέπει να γίνει
σήμερα στην Αττική για να προληφθεί ο βέβαιος καταστροφικός για την υγεία όλων
των κατοίκων της Ανατολικής Αττικής, για να μην πω όλης της Αθήνας από την
αναμενόμενη μόλυνση της ατμόσφαιρας, του εδάφους και του υπογείου υδροφόρου
δικτύου που καταλήγει και στη λίμνη του Μαραθώνα. Τα παραδείγματα της σύγχρονης
διαχείρισης των απορριμμάτων στις περισσότερες Ευρωπαϊκές πόλεις σήμερα μπορούν
να μας δώσουν τις λύσεις. Σίγουρα όμως, όπως και όλοι οι ειδικοί και από την
Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν ήδη αποφανθεί, η λύση ΧΥΤΥ στο Γραμματικό θα αποτελέσει
την «γενοκτονία» των κατοίκων της Αττικής, αν όχι άμεσα αλλά σίγουρα στις
επόμενες γενεές.
Η κεντρική και περιφερική Διοίκηση πρέπει να ξαναδεί τις
καταστροφικές για την υγεία των κατοίκων της Ανατολικής Αττικής επιπτώσεις από
τις αποφάσεις που είχαν ληφθεί προ ετών για την δημιουργία ενός τεράστιου ΧΥΤΑ
/ ΧΥΤΥ στο Γραμματικό.
Ο ήδη διαμορφωμένος χώρος, οι ήδη κατασκευασμένοι δρόμοι
δίνουν μια μεγάλη ευκαιρία και στον Δήμο Μαραθώνα και στην Περιφέρεια Αττικής
να προχωρήσουν στην δημιουργία ενός Διεθνούς Πανεπιστημίου, όπου φοιτητές και
Ερευνητές από όλο το κόσμο θα έρχονται να μελετούν την Ελληνική Ιστορία με
προεξάρχουσα την Μάχη του Μαραθώνα, τον Ελληνικό Πολιτισμό και Αρχαιολογικό
πλούτο με βάσει την Ραμνούντα, τον σύγχρονο αθλητισμό με βάσει τον original
Μαραθώνιο αγώνα, και τις ήδη υπάρχουσες Ολυμπιακές εγκαταστάσεις κωπηλασίας,
τον Ελληνικό Τουρισμό με βάση την μοναδική παραλία με το πευκοδάσος του
Σχοινιά.
Μια σωστή αναθεώρηση της αρχικής απόφασης της Κεντρικής
και Περιφερικής Διοίκησης κάτω από την σωστή και οργανωμένη και τεκμηριωμένη
πίεση των κατοίκων μπορεί τον τόπο αυτό που έχει καταδικαστεί να γίνει τόπος
επικίνδυνος για την Υγεία των κατοίκων και μάλιστα των μικρών παιδιών, σε τόπο
ευημερίας των κατοίκων της περιοχής και όλης της Ελλάδος.
ΕΙΣΗΓΗΣΗ του μηχανολόγου - μηχανικού κ. Δημήτρη Δαμάσκου
Μόνο σαν κακόγουστο αστείο μπορεί πλέον να εκλαμβάνονται
τα επιχειρήματα των διοικήσεων περί νομιμότητας του «έργου» με διαρκείς
επικλήσεις των σχετικών αποφάσεων του ΣτΕ.
Ο ΧΥΤΑ/Υ Μαραθώνα - Γραμματικού είναι πλέον πλήρως
απονομημοποιημένος και αρκεί μόνο να αναφερθεί το εξής: Οι αποφάσεις του ΣτΕ
(βλ. 3561/14 και 2562/14) περί ανυπαρξίας ρεμάτων κ.α. απορριπτικών
περιβαλλοντικών συνθηκών (υδατοπερατότητα, υδροφορία, ρήγματα...) είναι
αποφάσεις που δεν εξετάζουν την ουσία αλλά βασίζονται μόνο σε τυπικό έλεγχο των
αποφάσεων και των πορισμάτων που προσκομίζονται από την διοίκηση.
Και εδώ αρκεί να αναφερθεί μόνο η απόφαση ΣτΕ 2972/2010
όπου το ΣτΕ δικαιώνει και πάλι την Διοίκηση, για την απόφαση (3075/12.9.2005
του Γ.Γ. /Π.Α.) για μερική άρση (για έκταση 464 στεμμάτων εντός του ΧΥΤΑ) της απόφασης 6524/84/14.1.1985 του Νομάρχη
Αττικής (με την οποία έχει κηρυχθεί αναδασωτέα έκταση 29.000 περ. στεμμάτων
ύστερα από την μεγάλη πυρκαγιά του 1984), στην βάση ότι για την επίμαχη έκταση
των 464 στεμμάτων εντός του ΧΥΤΑ έχει γίνει πλήρης αναδάσωση (και άρα μπορεί να
αρθεί η απόφαση προστασίας προς αναδάσωση) καθώς ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΡΕΜΑΤΑ σύμφωνα με την
προσκομισθείσα (από την αμυνόμενη Διοίκηση) έκθεση αυτοψίας δασολόγου του
Δασαρχείου Καπανδριτίου (Α.Π. 4356/5-9-2005).
